زمانه عجیب ما!/روایت مقابله زنان در مقابل کشف حجاب رضاخانی
تاریخ انتشار: ۲۴ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۱۷۲۰۰
خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: حسین سعیدی مدیرعامل انتشارات به نشر (آستان قدس رضوی) یادداشت اختصاصی را با عنوان «زمانه عجیب ما» برای انتشار در اختیار خبرگزاری مهر داده است که در آن به مقابله زنان ایران در مقابل کشف حجاب رضا خانی و مسئله حجاب و مسائل مرتبط با زنان و جوانان، پرورش و تربیت کودک، کتاب‌هایی که با این مضمون و محتوای حجاب توسط انتشارات به نشر منتشر شده است پرداخته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مشروح این یادداشت را در ادامه می‌خوانید:
«ما به لحاظ تاریخی، فرهنگی و اجتماعی در دوره تاریخ عجیبی به سر می بریم. در دوره استیلا و احاطه رسانه و ذائقه سازی ابر قدرت‌های رسانه‌ای برای دور افتاده‌ترین اجتماعات انسانی، در دوره عادی سازی انحرافات اخلاقی و جنسی در حکومت‌ها به نام آزادی بشر و انتخاب آزادانه، در دوره سرعت و تغییر و استرس‌های ناشی از آن، در دوره کمرنگ شدن ارزش خانواده و ازدواج و ترویج گسترده فردیت… همه این رویدادها از زمانه ما در آغاز قرن جدید زمانه عجیب و پیچیده‌ای ساخته است. اختلاف و شکاف نسلی در کنار شکاف طبقاتی و اقتصادی بیش از دهه‌های پیشین دیده می‌شود و نوجوانان و کودکان امروز تبدیل به نسلی مطالبه گر و ناراضی شده‌اند که اقناع سازی و ایجاد تغییر در ذهنیت‌های رسوب کرده شأن، کار بس دشوار و پیچیده‌ای شده است.
اگر ۱۰۰ سال پیش زنان این سرزمین در مقابل کشف حجاب رضاخانی به مبارزه برخاستند و سال‌ها خانه نشینی و حتی مبارزه تا پای جان برای حفظ چادر را تجربه کردند، اگر ۵۰ سال پیش با مشت‌های گره کرده و روسری‌های گره خورده، زنان پیر و جوان برای براندازی حکومت فاسد شاهنشاهی به خیابان‌ها آمدند و تا سرایش نوید پیروزی از پا ننشستند، اگر با شروع ۸ سال جنگ تحمیلی مادران صبور این سرزمین پسران رعنای خود را به جبهه‌ها فرستادند و خود در پشت جبهه به واژه‌های صبر و متانت معنای عمیق‌تری بخشیدند… امروز اما زمانه دیگری است.
اینکه بگوییم حجاب به اندازه دهه ۶۰ و ۷۰ در جامعه ایرانی محبوبیت دارد، اینکه توقع داشته باشیم دختران امروزی به اندازه مادرها و مادربزرگ هایشان نسبت به دین و شرعیات پایبندی داشته باشند، اینکه تغییرات سبک زندگی مدرن و شکل و شمایل زندگی در عصر ارتباطات را نادیده بگیریم، اینکه به جای مساله یابی و آسیب شناسی و درک حساسیت‌ها به دور از واقعیت‌های جاری در جامعه، نسخه‌های فرهنگی و اجتماعی و اعتقادی بپیچیم، همه اینها شرایط و وضع موجود را پیچیده‌تر و اوضاع را سخت‌تر می‌کنند.
نقد از درون
حجاب و مسائل مرتبط با زنان و جوانان، پرورش و تربیت کودک، موضوعات مرتبط با تحلیل تاریخی و اجتماعی مسائل زنان، موضوعات مرتبط با ازدواج و تحکیم خانواده از مهمترین سرفصل‌هایی هستند که کلیه نهادهای فرهنگی درباره آن مسئولیت دارند. که اگر مجموعه‌ها و نهادهای کوچک و بزرگ، هر یک سهم خود رادر این مسیر به درستی ادا می‌کردند و نقش آفرینی مؤثری در ذائقه سازی و فرهنگ سازی اعتقادی آحاد جامعه داشتند، وضعیت باور و نگاه به حجاب و مشتقات آن تا این حد مخدوش نمی‌شد.
کاش ساز و کاری وجود داشت تا صرف نظر از گزارش کارهای مرسوم و جاری در نهادهای فرهنگی، بتوان به درستی و دقت سهم اثربخشی و تأثیر گذاری اقدامات و برنامه‌های حوزه عفاف و حجاب و خانواده را ارزیابی و آسیب شناسی کرد.
در نبود ساز و کارهای دقیق ارزیابی و آسیب شناسی و از طرفی بی سلیقگی و کج فهمی‌های رایج در این حوزه، نگاه از درون و مراجعه به خود و ارزیابی کارهای کرده و نکرده شاید بهترین و اولین راه برای ارزیابی عملکرد متولیان فرهنگی جامعه باشد.
انتشارات آستان قدس رضوی به عنوان یکی از همان صدها نهاد متولی فرهنگ، خود را در قبال شرایط امروز جامعه مسئول و متعهد می‌داند. چرا که صرف نظر از جایگاه معنوی و متعالی آستان قدس رضوی در حفظ و گسترش معنویت و اخلاق و سیره رضوی، کتاب و فرآورده‌های محتوایی مکتوب نقش بسیار مهم و اثرگذاری در حوزه‌های تربیتی و اعتقادی دارد و در ایجاد سلایق فکری و عقیدتی هیچ چیز به اندازه کتاب و آنچه می‌خوانیم در ذهن و ضمیر انسان‌ها تأثیرگذار نیست.
از همین رو اینکه در این شلوغ بازار رسانه و شبیخون فرهنگی و اعتقادی، ما چه کتاب‌هایی منتشر کرده‌ایم، مهم است. این اهمیت از دو جنبه قابل توجه است: هم از این حیث که قبل از هر کس به خود ما نشان دهد کجای این مسیر قرار گرفته‌ایم و چقدر با نقطه مطلوب فاصله داریم و هم از این جهت که زمینه آشنایی دغدغه مندان و علاقمندان را با فعالیت‌های صورت گرفته و راه‌های طی شده نشان دهد.
ما چه کرده‌ایم؟
به نشر، انتشارات آستان قدس رضوی با درک فضای فرهنگی و جریان اعتقادی جامعه و ضرورت تغییر و نوسازی در ادبیات گفتمان دینی، از ۵ سال پیش نسبت به تغییر رویکردهای محتوایی و چرخش موضوعی به سمت موضوعات مرتبط با حوزه معارف اسلامی و سبک زندگی اسلامی ایرانی، برنامه ریزی اجرایی و عملیاتی گسترده‌ای را آغاز کرد و انتشارات منتسب به عالم آل محمد با صرف نظر کردن از چاپ کتب پر تیراژ و پر مشتری حوزه عمومی، به مرور به ناشر تخصصی تبدیل شد که عمده آثارش در موضوعات امام رضا و زیارت، سبک زندگی اسلامی ایرانی، معارف اسلامی و اهل بیت و ادبیات پایداری و گفتمان انقلاب اسلامی برای سنین مختلف محصور و محدود شده است.
در کنار توجه به این موضوعات اصیل و مورد نیاز جامعه اسلامی، موضوع ادبیات دینی به عنوان کلان طرح محتوایی انتشارات انتخاب شد تا با استفاده از ظرفیت گسترده نویسندگان و تصویرگران متعهد، زبان جادویی داستان به عنوان راهی برای انتقال معارف ناب اسلامی انتخاب و مورد بهره برداری قرار گیرد.
اکنون که به پشت سر و ۵ سال مسیر طی شده نگاه می‌کنیم، قفسه کتاب‌های چاپ شده در موضوع زن و خانواده و حجاب و عفاف با بیش از ۵۰ اثر خواندنی، چاپ‌های متعدد آثار کودک در موضوعات تربیت دینی و حجاب و استقبال خانواده‌ها از کتاب‌هایی با موضوع تحکیم خانواده و روابط همسران نشان می‌دهد راه طی شده، گرچه پر فراز و نشیب و دشوار، اما با موفقیت طی شده است و البته این راه تمام نشدنی است و مسیر خلاقیت و کشف ادبیات و دریچه‌های تازه برای بیان گفتنی‌ها، نامحدود و نامتناهی است.
زنان قهرمان
یکی از بهترین شیوه‌ها برای بیان موضوعات مهم، بهره گیری از زبان داستان و روایت و مبتنی بر شخصیت محوری و قهرمانی است تا مخاطب با او همذات پنداری کرده و در کوچه پس کوچه‌های داستان با قهرمان همراه شود و بیاموزد. رمان‌های «اوسنه گوهرشاد»، «مردمان قصه کنند»، «آژان برازنده» کتاب‌هایی هستند که درباره واقعه کشف حجاب در دوره رضا خان نگاشته شده‌اند و قهرمانان کتاب زنانی هستند که تا همیشه تاریخ الگوی زنان مسلمانند. دو کتاب " خانم ماه" و «تا ابد با تو می مانم» در زمره ادبیات شفاهی و ناداستان هایی هستند که روایت دو زن، دو همسر و دو مادر را با زبانی شیرین و مادرانه بیان می‌کنند. زنان این ۵ کتاب، زنان ایرانی تاریخ ساز هستند که در لابلای کاغذهای کتاب جاودانه شده‌اند.
یکی از مهمترین اتفاقات زندگی دختران مسلمان، رسیدن به سن تکلیف و آغاز باشکوه مسلمانی است. گرچه در این زمینه کم و بیش آثاری نگاشته شده است. اما این بار حنانه دخترکی است که در آستانه سن تکلیف قرار دارد و در کتابی ۱۲ جلدی چالش‌های رسیدن به سن تکلیف را با زبان داستان بیان می‌کند. حنانه با تصویرگری‌های متفاوتش توجه دختران و مربیان و کارشناسان حوزه تربیت کودک را به خودش جلب کرده است. این مجموعه از اولین آثار به نشر است که در تصویرگری آن مادر و دختر در محیط خانه بدون حجاب هستند، اما در فضای بیرون محجبه می‌شوند. تاکنون نقد و نظرات زیادی درباره این کتاب مطرح شده است که برآیند همه آنها نشان دهنده موفقیت این کتاب در موضوع خود است.
سبک زندگی ایرانی و اسلامی
به نشر بیش از ۲۰ اثر با موضوع سبک زندگی ایرانی اسلامی منتشر کرده است. چرا که اعتقاد و باورش بر این بوده است که خانواده مهمترین و اصلی ترین عنصر برای ایجاد جامعه سالم است. از این رو کتاب‌های حوزه زناشویی، ازدواج و انتخاب همسر و مدیریت روابط همسران همچون «کلید روابط پایدار در زندگی زناشویی»، «خانه آرام»، «سبک زندگی اسلامی»، «آموزش پیش از ازدواج» از موضوعات مورد توجه به نشر است. علاوه بر این انتشار بیش از ده کتاب در حوزه تربیت کودک مانند «تربیت کودک سالم»، «کودک آرام» «رشد اجتماعی کودک من» و… از اقدامات به نشر در این موضوع است.
با امید به الطاف خداوند و با مدد از ولی نعمتمان حضرت رضا علیه السلام، با برنامه ریزی ها و ارشادات تولیت معزز آستان قدس رضوی، راهی را آغاز کرده‌ایم که نامتناهی است و با تولید و انتشار کتاب‌های مورد نیاز امروز جامعه و از طرفی توزیع گسترده آثار دیگر ناشران همسو در بیش از ۴۰ فروشگاه و نمایندگی به نشر در سراسر کشور، به اندازه افروختن چراغی در مسیر پر پیچ و خم حجاب و عفاف و خانواده قدم برداشته‌ایم. که این اقدامات گرچه کافی نیست اما: تو یکی نه‌ای هزاری تو چراغ خود برافروز.
کد خبر 5655486منبع: مهر
کلیدواژه: آستان قدس رضوی سبک زندگی اسلامی حسین سعیدی اوسنه گوهرشاد انقلاب اسلامی ایران کشف حجاب رضاخان پهلوی انتشارات به نشر معرفی کتاب کتاب و کتابخوانی تازه های نشر انقلاب اسلامی ایران سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران قاسم سلیمانی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دفاع مقدس فرهنگسرای اندیشه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ادبیات کودک و نوجوان نقد کتاب ترجمه رونمایی کتاب آستان قدس رضوی تربیت کودک سبک زندگی کتاب هایی کشف حجاب طی شده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۱۷۲۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مناظره‌ای در مورد حجاب
به گزارش «تابناک»، عباس عبدی در روزنامه اعتماد نوشت: سایت «مدرسه آزاد» گفت‌وگوی به نسبت مفصلی را میان دکتر محسن برهانی و دبیر سابق «ستاد امر به معروف و نهی از منکر» انجام داده که با دیدن آن متوجه می‌شویم، چگونه سرنوشت یک جامعه و مردم به ذهنیت‌های ساده‌انگارانه گره خورده است. ذهنیت‌هایی که نه آشنایی کافی با فقه و کلام دارد و نه بهره‌ای از حقوق و جامعه‌شناسی برده است و نه حتی چارچوب عملی قابل اجرا و موثری دارد.
اینکه در پس ذهن حکومت در موضوع حجاب چه می‌گذرد، روشن نیست. حداقل برای بنده روشن نیست، چون خیلی کلی و کلان فقط به ضرورت فقهی و قانونی آن اشاره می‌شود. ولی اگر سخنان رییس ستاد مزبور را موضع رسمی تلقی کنیم در این صورت، آقای دکتر برهانی به دلیل آشنایی و تسلط بر هر دو حوزه فقه و حقوق به خوبی نشان می‌دهد که ادعاهای طرف مقابل به کلی نادرست است. ضمنا توجه کنیم که طرف مقابل رییس ستاد مهمترین نهاد رسمی برای ترویج حجاب و مقابله با بی‌حجابی است، بنابراین باید قوی‌ترین فرد حکومت در توجیه و دفاع از حجاب باشد ولی تعجب از این رو بود که اصولا ایشان چگونه پذیرفته که در چنین گفت‌وگویی شرکت کند. کافی است به حدود ۳۰۰۰ نظری که فقط طی دو روز در زیر فیلم این مناظره گذاشته شده است، نگاهی بیندازند تا ببینند آن‌گونه دفاع کردن از حجاب و خدا و حکومت اسلامی دقیقا تایید تحلیل آقای برهانی است که نه تنها موجب تقویت حجاب نمی‌شود، سهل است که منجر به بدبینی بیشتر مردم از ارزش‌های اسلامی و حکومتی نیز می‌شود. در واقع باید توصیه کرد که همه دست‌اندرکاران حکومت این مناظره را ببینند. اگر واقعا کفه گفت‌وگو را به سود دبیر سابق ستاد امر به معروف و نهی از منکر دیدند خب این را رسما اعلام دارند تا همه متوجه شوند مبنا و منطق قانون‌نویسی و سیاستگذاری در ایران چیست و دیگر بحث را ادامه ندهند. ولی اگر معتقدند که استدلال‌های مهم‌تری برای دفاع از سیاست‌های جاری در امر حجاب دارند آنها را در گفت‌وگویی دیگر اظهار کنند.
خوبی گفت‌وگو در این است که شنونده یکسویه به قاضی نمی‌رود. نکته بسیار مهم‌تر در ذهنیت نادرستی است که این افراد از نقش مردم در جمهوری اسلامی دارند که گفت‌وگو را بلاموضوع می‌کنند و این خطرناک است. چنین رویکردی در آغاز انقلاب مطلقا جایگاهی نداشت و اصولا هم نمی‌توانست با مفهوم انقلاب سازگاری داشته باشد. ولی چگونه شده که ۴۵ سال بعد از انقلاب عده‌ای به خود جرات می‌دهند که خود را متولی حقانیت معرفی کرده و برتر از اراده مردم تعریف کنند؟ جالب‌تر اینکه طرفداران این رویکرد حتی قادر به ارایه یک اندیشه منسجم از آنچه می‌خواهند انجام دهند، نیستند. نه درکی از تفاوت حق و تکلیف و نه تحلیلی از فلسفه حقوق و جامعه‌شناسی کیفری دارند. استدلال‌های رایج‌شان در حد روزنامه‌نگاری دیواری مدارس است. به علاوه شیوه مواجهه با مردم و اقناع آنان باید بر اساس عقلانیت و ادبیات عمومی و سخنان دقیق و مبتنی بر آمار و منطق علمی باشد. اینکه کسانی خود را دانا به دستورات خدا دانسته و از این منظر بخواهند به مردم امر و نهی کنند، جوابگوی نسل جدید نیست. این استدلال‌های درون دینی شاید برای گروه‌های حوزوی مناسب باشد. برای مقابله با بی‌حجابی همه اصول و قواعد شرعی، حقوقی، سیاسی و نیز اجرایی و انتظامی را دچار اختلال جدی می‌کنند تا این پدیده رخ ندهد در حالی که اندکی تامل نشان می‌دهد که احتمال چندانی برای تحقق این هدف، نه تنها وجود ندارد، بلکه بسیار پرهزینه خواهد بود. عجیب‌تر اینکه قرار دادن پلیس و دستگاه قضایی جلوی مردم و به میدان آوردن تمام توان حکومت برای مقابله با امری اجتماعی که ماهیت آن مجرمانه نباشد، قابل فهم و دفاع نیست و همه این نیروها را مستهلک و اتفاقا مردم و زنان را بیشتر عصبانی و منزجر می‌کند. ادامه رسیدگی به طرح حجاب با گفت‌وگوهای غیرشفاف گویای واقعیت است. چرا شورای نگهبان چنین وضعیتی را می‌پذیرد و مذاکرات با تعدادی از دست‌اندرکاران طرح درباره جزییات این قانون را شفاف نمی‌کند؟ چرا باید موضوعی را جرم‌انگاری کرد در حالی که مردم نه تنها از آن حمایت نمی‌کنند، بلکه از زنان و دخترانی که مورد هجوم واقع می‌شوند، حمایت می‌کنند؟
مردم باید از اجرای قانون توسط نیروی انتظامی یا هر نهاد دیگر استقبال کنند ولی این چه قانونی است که امام جمعه قم می‌گوید: از نیروی انتظامی و همه کسانی که زخم زبان‌ها را به جان خریدند، تشکر می‌کنیم یا فرمانده انتظامی بگوید: «هیچ اراده‌ای، تهمتی، افترایی، هیچ سرزنشی و شماتتی ما را از این راه پر فیضی که حضرت حق در برابرمان قرار داده به عقب نخواهد راند.» مگر قرار است در مواجهه با جرم کسی را سرزنش کنند؟ پس آنچه که با آن مقابله می‌شود حداقل از نظر مردم جرم نیست.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»